نظم نوین جهانی در دوره پساکرونا؛ چه کسی ویروس تاجدار را شکست می دهد؟ - زرین گراف

به گمان آنها یکی از این تأثیرات غروب نظم نوین دنیای و ظهور نظمی دیگر در دنیا است که این بار می تواند از شرق طلوع کند.

نظم نوین دنیای این بار از شرق ریشه خواهد گرفت زیرا، در هفته هایی که از پیک کرونا در جای جای دنیا می گذرد، دونالد ترامپ هنوز نتوانسته راهکاری در خور ارائه دهد. اما در مقابل نام چین، در صدر کشورهایی قرار گرفته است که در این شرایط تمایل به یاری به سایر کشورها دارند و این به آن معنا است که لحظه سوئزی امریکا فرا رسیده است. همان لحظه ای که سال 1956 باعث انتها سلطنت بریتانیا بر دنیا شد. کورت کمپل که در سال های 2009 تا 2013 در دوره باراک اوباما، مشاور کاخ سفید در امور شرق آسیا و حوزه پاسیفیک بود و راش داشی، مدیر میز چین در انستیتو تحقیقاتی بروکینگز در جدیدترین مقاله خود در فارن افرز با اشاره به آن رویداد تاریخی نوشته اند: در نبود واکنش مناسب امریکا به بحران کرونا، پکن بسرعت و با مهارت تمام، به میان آمد و اشتباه های امریکا در برخورد با این بحران را تصحیح و به نام خود ثبت کرد. علت اصلی آن نیز این بود که چین با زیرکی تمام متوجه شده بود که هرقدر بتواند در این بحران که جان انسان ها را در گوشه گوشه دنیا تهدید می نماید، خود را برجسته نشان دهد، به همان میزان واشنگتن ضعیف و ضعیف تر خواهد شد و همین زمینه را برای اژدهای زرد فراهم می نماید تا رقابت با امریکا در قرن بیست و یکم را به سود خود تغییر دهد.

چین برای نایل شدن به این هدف، در کوشش است موفقیت های خود در مبارزه با کووید 19 را به رخ بکشد و این کار را با اتکا به قدرت رسانه های در اختیارش به طور کامل انجام می دهد و خود را به مدلی برای مبارزه با این ویروس در دنیا تبدیل نموده است. در همین ارتباط سخنگوی وزارت خارجه چین دو هفته قبل گفت: قدرت، کارایی و سرعت چین در این نبرد تحسین کننده بود و توانست استاندارد جدیدی در کوشش های دنیای برای مبارزه با یک اپیدمی از خود به جا بگذارد. همین پیغام کوتاه کافی بود تا همگان در دنیا متوجه ناکامی نه فقط امریکا که اروپا و در کل غرب در روبروه با یک بیماری شوند.

مارک منویچ در تحلیلی در سایت هیل متعلق به کنگره امریکا در همین ارتباط با یادآوری کردن شعار چین در این ایام یعنی جاده ابریشم سلامتی نوشته است: درست است که چین اتهاماتی را که بعد از شیوع کرونا در دنیا متوجه این کشور شد، با این شعار زایل کرد. اما واقعیت این است که چین از سال ­ها قبل فرایند تغییر موازنه دنیای به سود خود و برهم زدن نظم نوین دنیای را که تا چندی پیش مشاهده می شد، شروع نموده بود. در واقع، در طول بیش از یک دهه گذشته درست زمانی که امریکا در حال جنگ افروزی در خاورمیانه بود و بویژه در سه سال گذشته که دولت امریکا در حال مشاجرات سیاسی داخلی بین دو حزب دموکرات و جمهوریخواه یا به عبارت بهتر دونالد ترامپ بود، چین به سرعت در حال حرکت و تکاپو بود و به جایی رسید که بتواند در لحظه مناسب نه فقط مهار بحران کرونا که مهار عرصه سیاسی دنیا را به دست بگیرد. چین از سال 2018 که تمایل خود برای تبدیل شدن به ابرفناوری دنیا تا سال 2025 را آشکار کرد، نشان داده بود که قادر به تسلط بر تمام حوزه هایی است که زمانی امریکا ادعای تسلط بر آنها را داشت. هر روز هم بیشتر از روز قبل می بینیم که پکن در حال رسیدن به هدف خود است.

کورت کمپل و راش داشی نیز در فارن افرز به همین فرصت سازی چین از یک ادبار پرداخته و نوشته اند: در زمانی که هیچکدام از کشورهای اروپایی حاضر نبودند تجهیزات پزشکی برای ایتالیا بفرستند، چین وارد عمل شد و یک هزار دستگاه تهویه، دو میلیون ماسک، 100 هزار دستگاه تنفس، 20 هزار لباس محافظ مخصوص کادر درمان و 50 هزار کیت آزمایش کرونا برای ایتالیا فرستاد و یک تیم پزشکی را هم همراه آنها به ایتالیا گسیل کرد. از این دست یاری ها نه فقط ایتالیا که بعضی دیگر از کشورهای نیازمند اروپا، همانند صربستان نیز برخوردار شدند. حتی خود دولت امریکا نیز یاری های قابل توجهی از چین دریافت کرد. تمامی 54 کشور قاره آفریقا نیز هر یک 20 هزار کیت آزمایش کرونا و 100 هزار ماسک از چین دریافت کردند تا بدانند چین نه فقط هنگام مشارکت های مالی که در ایام سختی نیز می تواند یار آنها باشد.

روسیه قطب دیگر نظم جدید

با این حال کول تیلور، تحلیلگر سیاسی شبکه خبری سی ان بی سی معتقد است، تنها چین نیست که بااستفاده از ویروس کرونا، در جهت برهم زدن نظم نوین دلخواه امریکا حرکت می نماید. در این حوزه هرگز نباید رقیب دیرین امریکا را از یاد برد. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه که به نظر می رسد، با توجه به تغییرات در حال وقوع سیاسی در این کشور، تا نیمه دهه 2030 شاهد حضور او در رأس قدرت کرملین باشیم، نیز به کرونا به عنوان فرصت نگاه می نماید. کول تیلور در جدیدترین مقاله خود نوشته است: با توجه به فضایی که در اروپا بعد از شیوع کرونا به وجود آمد و رها شدن ایتالیا به حال خود از سوی همپیمانان اروپایی اش، ولادیمیر پوتین کوشش کرد، بسرعت وارد عمل گردد و شکاف بوجود آمده بین کشورهای متمول قاره سبز و کشورهای ضعیف تر را به سود خود عمیق تر کند.

حضور کادر پزشکی و درمان ارتش روسیه در خیابان های ایتالیا با همین نیت بود که صورت گرفت. آنها در حالی در این خیابان ها راه می رفتند و همه جا را ضد عفونی می کردند که زمانی نفرت از اتحاد جماهیر شوروی در دل ساکنان آنها موج می زد. اما حالا با استقبال مردم ایتالیا روبرو بودند؛ همان مردمی که تصاویر خود در حال آتش زدن پرچم اتحادیه اروپا را در شبکه های مردمی منتشر نموده بودند. پوتین با به نمایش درآوردن نیروهای نظامی خود که در قالب ناجی مردم بی پناه و تنها مانده ایتالیا نه تنها انتقام خود از غرب را به دلیل تحریم های مالی ناعادلانه گرفت که از این شرایط به عنوان فرصتی برای ایجاد نظمی دیگر در دنیا استفاده کرد و همان طور که کول تیلور نوشته، کرونا را تبدیل به موضوعی برای انتها دادن به نظم دنیا لیبرالی پس از جنگ سرد کرد و اکنون با به هم خوردن این نظم و فروپاشی دنیا لیبرال پس از جنگ سرد، باید در انتظار رهبران جدیدی بود که از خاکستر نظم دنیای بر می خیزند و پرچم به دست می گیرند.