رد پای تمدن 7 هزار ساله در تپه های سیلک کاشان - زرین گراف

تپه های سیلک کاشان تاریخچه ای دور و دراز دارد، حدود 5 هزار سال قبل مردم غار نشینی که در فلات ایران زندگی می کرده اند به خاطر تغییر اکو سیستم و شرایط آب و هوایی تصمیم گرفتند تا به سمت دشت ها بروند چون شرایط در دشت ها از نظر وجود مزرعه بهتر بود آن ها این کار را انجام داده و برای همیشه به دشت ها روی آوردند و بعد از آن هم کم کم عصر پیشرفت شروع شد. باستانی شناسان در این مورد کند و کاوهای زیادی انجام داده اند و به این نتیجه رسیده اند که قدیمی ترین مردم دشت نشین در واقع همان مردمی بوده اند که در جایی به نام سیلک در نزدیکی کاشان زندگی می کرده اند. تاریخچه آن ها به 7 هزار سال پیش می رسد.

جالب است بدانید که تپه های سیلک در واقع عبادتگاه مردم باستان بوده است و مانند بسیاری از سازه های مذهبی دیگر آن زمان شکلی هرمی داشته است، این تپه ها از گل رس و سفال ساخته شده اند. باید بدانید حتی تا یک قرن پیش هم کسی از وجود چنین تمدن بزرگی اطلاعی نداشت، تا این که حدود 80 سال پیش بعد از سیلی که در زمین های کشاورزی کاشان رخ داد، این منطقه تاریخی بیرون افتاد. در جریابن این نمایان شدن، باستانی شناسان و دانشمندان و محققان به این منطقه رفتند تا اطلاعات بیشتری در مورد ان به دست بیاورند و بعد از حفاری هایی که انجام دادند تعداد زیادی اشیای سفالی مربوط به آن زمان و تعدادی از ابزارهایی که در آن دوران بین مردم سیلک استفاده می شده است و رواج داشته است را پیدا کردند.

غنای فرهنگی و تاریخی این منطقه و به دست آمدن اشیای پر ارزش در آن باعث شد تا طبق معمول افراد سودجو و کلاهبردار هم پایشان به این منطقه باز گردد. افراد غارتگر این گنجینه های پر ارزش و گرانبها را که مربوط به کشور است به یغما بردند و به دلالان عتیقه جات فروختند و بسیاری از این اشیا که نه فقط متعلق به کاشان بلکه متعلق به همه مردم ایران است و نمادی از تاریخ کهن کشور هستند از ایران خارج شدند.

همه این اتفاقات وحشتناک که افراد تهی از فرهنگ عامل آن بودند باعث شد تا شخصی غیر ایرانی در خارج از کشور دلسوز گردد و برای نجات بقیه آثار پر ارزش به ایران بیاید. این شخص کسی نبود جز رومن گیرشمن که یکی از باستان شناسان برجسته موزه لورر پاریس است. گیرشمن کارهای زیادی را در تپه های سیلک کاشان انجام داد تا بتواند این میراث تاریخی را حفظ کند اما متاسفانه حتی تا سال 1380 هم نه تنها او چندان جدی گرفته نشد بلکه حتی بعضی از زمین های سیلک به زمین های کشاورزی تبدیل شد! متاسفانه حتی تا به امروز هم این تپه های تاریخی بی مهری های زیادی دیده اند و بسیار مورد تخریب قرار گرفته اند.

نتیجه تحقیقات رومن گیرشمن

تحقیقات رومن گیرشمن نتایج بسیار درخشانی یه همراه داشت علیرغم این که چندان جدی گرفته نشد. او در سال های 1933، 1934 و 1937 روی تپه های سیلک کاشان و گورستان هایی که در نزدیکی آن ها قرار گرفته است تحقیقاتی انجام داد و بعد نتایج تحقیقات خود را در کتاب هایی به زبان فارسی و فرانسوی ترجمه کرد در این کتاب ها آمده است که قدمت این تپه ها به 10000 سال پیش برمی گردد. یکی دیگر از باستانی شناسانی بزرگی که روی این تپه ها تحقیقات گسترده ای انجام داد، باستان شناسی ایرانی به نام دکتر صادق ملک شهمیرزادی است که در جریان کاوش های او هم عبادتگاه سیلک مربوط به دوران باستان کشف شد که در آن ها دیوارهای داخلی گل اندود شده است و مشخص شده است که آن ها مرده ها را در کف اتاق در قبرهایی دفن می کرده اند که حالت قرارگیری آن ها به صورت چمباته بوده است. بعد از نبش قبرها هم اشیایی در آن ها کشف شد که در میان آن ها فلزات گرانبها و زیور آلات پر ارزش هم دیده شده است.

البته این نیایشگاه و گورها و اشیای داخل آن ها از تنها اشیای پیدا شده نبوده اند و چندین اسکلت استخوان انسان و ظرف های متنوع با نقش و نگارهای باستانی هم پیدا شده است که در حال حاضر بعضی از اشیای آن در داخل ایران و بعضی هم در موزه لوور فرانسه نگهداری گردد.

یکی دیگر از یافته های با ارزش این منطقه دوک های ریسندگی و وسایل بافندگی است که نشان دهنده ای این موضوع است که مردم تپه های سیلک کاشان در آن زمان کاملا با این صنعت آشنایی داشته اند. کوره ذوب فلزات هم از دیگر یافته ها است که نشان دهنده صنعتی بودن این شهر در آن دوران بوده است.