راز جرم فضایی شبیه به سیگار کشف شد! - زرین گراف

به گزارش ایسنا و به نقل از نیویورک تایمز، ستاره شناسان در سال 2017، جرمی را در هاوایی یافتند که آن ها را اوموآموآ (Oumuamua) نامیدند و همواره درباره ماهیت آن بحث می کردند.

همواره پرسش هایی در خصوص این بازدیدنماینده عجیب وجود داشت؛ از جمله این که آیا یک زباله فضایی بیگانه، یک سیارک میان ستاره ای سرگردان یا یک دنباله دار عجیب از یک خورشید دیگر است.

تلسکوپ ها فقط یک نقطه در حال چرخش را دیدند که در راه بازگشت به تاریکی میان ستاره ای بود. ستاره شناسان دریافتند که این جرم، مایل به قرمز و به شکل سیگار یا پنکیک است و شاید چند صد متر طول داشته باشد. تمام دنباله دار های مشاهده شده در منظومه شمسی ما تا به امروز، از حدود نیم مایل تا صد ها مایل وسعت داشته اند. دنباله دار هالی حدود هفت مایل عرض دارد.

اوموآموآ در ابتدا به عنوان یک سیارک در نظر گرفته شد، زیرا هیچ نشانه ای را از جرقه زدن و درخشش معمول دنباله دار ها به نمایش نمی گذاشت. ستاره های دنباله دار وقتی با نور خورشید گرم می شوند، فواره هایی از بخار، دی اکسید کربن و غبار ساطع می نمایند که دنباله های درخشان را به همراه دارند، اما هیچ نشانه ای از گاز یا گرد و غبار در اطراف این جرم نو وجود نداشت.

تجزیه و تحلیل بیشتر نشان داد که چیزی باعث می شود تا اوموآموآ هنگام خروج از منظومه شمسی، سرعت خود را افزایش دهد و دانشمندان را با یک معمای جالب روبه رو کرد.

اکنون دو ستاره شناس، شرح ساده ای را برای رفتار اوموآموآ یافته اند. به گفته آنها، این یک دنباله دار بوده که به وسیله مقادیر ناچیزی گاز هیدروژن که از یک هسته یخی فوران می کرد، به حرکت درآمده است.

جنیفر برگنر (Jennifer Bergner)، اخترشیمی دان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (UC Berkeley) و داریل سلیگمن (Darryl Seligman)، پژوهشگر دانشگاه کرنل (Cornell University)، در مقاله ای نوشتند: این مکانیسم می تواند بسیاری از ویژگی های عجیب اوموآموآ را شرح دهد. شرح ما از این موضوع پشتیبانی می نماید که اوموآموآ به عنوان یک یادگار از یک خرده سیاره، شاهت زیادی به دنباله دار های منظومه شمسی دارد.

سلیگمن در بیانیه ای که به وسیله دانشگاه کالیفرنیا، برکلی منتشر شد، گفت: زیبایی ایده جنیفر این است که دقیقا همان چیزی را مطرح می نماید که برای دنباله دار های میان ستاره ای رخ می دهد. ما همه ایده ها از جمله کوه های یخ هیدروژنی و نظریات دیوانه نماینده دیگر را داشتیم، اما این ساده ترین شرح است.

کارن میچ (Karen Meech)، کارشناس دنباله دار در مؤسسه نجوم دانشگاه هاوایی (University of Hawaii) که اوموآموآ را به طور گسترده مطالعه نموده است، این مقاله را شرح بسیار جالبی خواند. میچ در یک ایمیل نوشت: من حاضر نیستم بگویم که این شرح، مسئله را حل می نماید، اما بسیار قابل قبول است و اگر جرم دیگری شبیه اوموآموآ کشف شود، تمام این مدل ها و شرحات می توانند هدایت های بسیاری را برای مشاهدات ارائه دهند. من از این که چقدر کار برای شرح دادن این جرم اجرا شده است، شگفت زده شده ام. کوشش خلاقانه زیادی برای به دست آوردن برترین درک ممکن اجرا شده است.

در هر حال، مناقشه به این زودی ها از بین نمی رود. آوی لوب (Avi Loeb)، اخترشناس دانشگاه هاروارد که باور دارد اوموآموآ ممکن است ساخته بیگانگان باشد، به سرعت با مقاله نو مخالفت کرد. لوب در یک ایمیل نوشت: نویسندگان مقاله نو ادعا می نمایند که این یک دنباله دار از یخ آب بوده است؛ حتی اگر ما دم دنباله دار را ندیده باشیم. این شرح مثل این است که بگوییم فیل، گورخری بدون خط است.

برگنر و سلیگمن به عنوان دانشجویان مقطع فوق دکتری در دانشگاه شیکاگو (UChicago)، همکاری را در یافتن یک پاسخ برای معمای اوموآموآ شروع کردند. سلیگمن گفت: ما هرگز دنباله داری را در منظومه شمسی ندیده بودیم که دنباله ای از غبار نداشته باشد. بنابراین، شتاب غیر گرانشی آن واقعا عجیب بود.

برگنر به این موضوع فکر کرد که آیا گاز هیدروژن مولکولی که سبک ترین، فراوان ترین و فرارترین عنصر در دنیا است، می تواند مسئول حرکت دنباله دار باشد یا خیر. پرسش این بود که گاز از کجا می آید.

برگنر دریافت که آنالیز های آزمایشگاهی در دهه 1970 نشان می دهند وقتی یخ با ذرات پرانرژی برخورد می نماید، مولکول های آن می توانند از هم جدا شوند و حباب های کوچکی از گاز هیدروژن را در عمق چندین متری یخ به دام بیندازند. برگنر گفت: دنباله داری که در فضای میان ستاره ای حرکت می نماید، اساسا به وسیله تشعشعات کیهانی حرارت می بیند و در نتیجه این فرآیند، هیدروژن تشکیل می شود.

وی اضافه نمود: یخ آب به شکل آمورف (Amorphous) دارای کیسه هایی در ساختار خود است که می توان مولکول های فرار دیگر را در آن ها به دام انداخت. همان طور که یخ گرم می شود، به ساختاری باثبات تر و فشرده تر تبدیل می شود. این فرآیند به فروپاشی حفره ها و تشکیل شدن کانال هایی در یخ می انجامد که به وسیله آنها، گاز به دام افتاده می تواند خارج شود.

برگنر ادامه داد: برای یک دنباله دار با میزان معمولی، این انتشار گاز تأثیر ناچیزی خواهد داشت، اما از آنجا که اوموآموآ بسیار کوچک بود، ما فکر می کنیم که در واقع، نیروی کافی را برای ایجاد این شتاب فراوری می نماید. هر گرد و غباری در یخ محبوس می ماند و بخش زیادی از این نمایش را از دم دنباله دار بیرون می برد.

ستاره شناسانی مانند سلیگمن و همکارانش در سال های اخیر، دنباله دار های تاریک بسیاری را مشاهده نموده اند. این اجرام کوچک، شتابی از خود نشان می دهند، اما فاقد دنباله قابل مشاهده هستند. برگنر گفت: احتمالا فوران های هیدروژنی در همه موارد مسئول نیستند، اما نشان می دهند که در خصوص ماهیت اجرام کوچک منظومه شمسی، نکات بسیاری برای آموختن وجود دارد.

این پژوهش، در مجله Nature به چاپ رسید.