خبرنگاران خداحافظی خراسان شمالی با درختان گردوی سنتی - زرین گراف

تاخیر در گل دهی و فرار از سرمای دیررس بهاره، هم رسی، امکان برداشت مکانیزه، افزایش کمی و کیفی فراوری از مهم ترین خصوصیات مطلوب ارقام تجاری گردوی پیوندی است که کارشناسان حوزه کشاورزی به کشت این نهال ها تاکید دارند.

هرچند بعضی کشاورزان از کاشت نهال های گردوی پیوندی در سالهای 96تا 98 استقبال نکردند اما پس از سرمای بهاره پارسال و سال جاری کاشت نهال های گردوی پیوندی در این خطه رونق گرفته است.

مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: 100 هزار اصله نهال گردوی پیوندی سال گذشته در این استان فراوری و در بین باغ داران عرضه شد.

مهندس محمدعلی شریکیان روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار خبرنگاران گفت: این استان در سه سال متوالی اقدام به کشت گردوی پیوندی به صورت الگویی نموده است که در سال اول هزار اصله نهال، در سال دوم 10 هزار اصله نهال اما سال جاری کشت این محصول تجاری به 10 برابر افزایش یافته است.

به گفته رییس اداره مدیریت بحران سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در سال گذشته براثر بلایای طبیعی (سرمازدگی، سیل و طوفان و تگرگ) حدود 15 هزار میلیارد ریال به کشاورزان این استان خسارت وارد شد، که 85 درصد از خسارت های ناشی از بلایای طبیعی به محصولات زراعی و باغی استان مربوط به سرما زدگی است .

شریکیان اضافه نمود: هم اینک نهال های فراوریی نهالستان های این استان علاوه بر استفاده در اراضی کشاورزی این خطه به سایر استان ها نیز حمل می گردد، بعضی از بهره برداران نیز گردوی پیوندی را در گلخانه ها ایجاد نموده اند.

وی گفت: خراسان شمالی دومین استان در شرق کشور است که فراوری نهال گردوی پیوندی دارد، هم اینک پس از آذربایجان غربی و همدان که قطب گردو هستند، نهال های گردوی پیوندی در این خطه فراوری می گردد.

مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: نهال گردوی پیوندی به منظور اصلاح و نوسازی باغ های گردوی سنتی، افزایش بهره وری و بهبود کمی و کیفی محصول، با بهره گیری از دانش فنی مرکز تحقیقات کشاورزی، نهال گردوی پیوندی در استان فراوری شده است.

شریکیان با بیان اینکه گردوی های بومی استان در دو سال پیاپی در اثر سرمازدگی محصول نداند اضافه نمود: متاسفانه بیشتر محصولات گردوی استان در سال گذشته از بین رفت.

وی گفت: اصلاح و نوسازی باغ های گردو با هدف افزایش کمی و کیفی فراوری و افزایش بهره وری از نهاده های فراوری یکی از برنامه های اقتصاد مقاومتی در بخش باغبانی است، در این راستا در چهار سال گذشته باغ های الگویی گردوی پیوندی با ارقام چندلر، فرایند، فرنور، فرانکت، رنت، هاتلی، کاسپین و دماوند توسعه یافته است.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی اضافه نمود: ارقام جدید به عنوان گردوهای پیوندی در استان کشت و توسعه یافته که از نظر جثه کوچک اما پر محصول است.

وی با بیان اینکه گردوهای استان بیشتر به شکل توده و بومی است گفت: این گردو ها احتیاج به جایگزینی و اصلاح دارند، به صورت بومی این گونه ها کاغذی، سنگی، آمیخته خراسانی نامگذاری شده اند.

وی از بهره برداران خواست تا گردوی پیوندی را جایگزین درختان با بهره وری کم نمایند و گفت: در این زمینه کلاس های آموزشی نیز برای بهره برداران و کارشناسان گذاشته شده است.

شریکیان با بیان اینکه یکی دیگر از روش های اصلاح و نوسازی باغ های گردو سرشاخه کاری است گفت: در این عملیات گردو هایی که محصول کم دارند یا مغزهای آنان سفید نیست و مقاومت به سرما ندارند سرشاخه های آنان با عمل پیوند اصلاح خواهد شد.

وی اضافه نمود: از گذشته تنها روش تکثیر و توسعه باغ های گردو کاشت مستقیم بذر در خاک بوده است که در این روش قسمت عمده ای از صفات مطلوب پایه مادری نظیر مقاومت به سرما، باردهی بالا، نسبت بالای مغز به پوست، سفیدی مغز، نازکی پوست به نهال جدید حاصل از رویش بذر انتقال نمی یافت، بنابراین باغ های توسعه یافته با منشا بذری برای ساخت باغ های تجاری و یکپارچه توجیه مالی ندارد.

شریکیان بر اصلاح و نوسازی باغات گردوی این استان به روش سرشاخه کاری با ژنوتیپ ها و ارقام برتر نظیر چندلر، هارتلی، فرانکت، فرنو، جمال، بی 21، زد 53 تاکید نمود و اضافه نمود: این طرح یکی از برنامه های اقتصاد مقاومتی در حوزه باغبانی است که باعث بهبود کمی و کیفی محصول گردو می گردد.

وی گفت: بیشتر باغ های گردوی استان با منشا بذری است که مسائل عمده ای نظیر ناهمرسی گل ها، سختی عملیات داشت و برداشت، نبود امکان برداشت مکانیزه و عملکرد پایین محصول را دارد.

وی گفت: سطح زیر کشت گردو در این استان سه هزار و 73 هکتار است که میانگین عملکرد نیز در واحد سطح 2 تن است.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی اضافه نمود: 6.5 درصد باغ های این استان و 2 درصد فراوری مربوط به گردو است.

وی بیشترین سطح زیر کشت گردو در این استان را مربوط به شیروان با یکهزار و 285 هکتار ذکر کرد و گفت: بجنورد، اسفراین، مانه و سملقان از دیگر مناطق دارای گردو است.

شریکیان گردوی فراوریی استان را با کیفیت بالا دانست و گفت: بیشتر گردو های فراوریی این استان به سایر استان ها حمل و همچنین صادر می گردد.

برای نخستین بار پارسال گردوی خارج از استان وارد این خطه شد

در سال گذشته برای برای نخستین بار گردوی فراوریی استان های دیگر نظیر همدان، کرمان، تهران و البرز برای عرضه وارد خراسان شمالی شد که این شرایط ناشی از سرمازدگی باغ های گردوی استان بود.

هرساله گردوی مازاد بر احتیاج استان توسط واسطه ها و دلالان به سایر استان ها حمل و حتی در قالب محصولات خشکبار صادر می شد اما، پارسال سرمای بهاره موجب کاهش فراوری این محصول شد که این امر موجب ورود گردوی از خارج استان شد.

پارسال از سطح سه هزار و 73 هکتار باغ این استان تنها حدود 800 تن گردو برداشت شد.

در سال 98 نیز سه هزار و 800 تن گردو از سه هزار و 73 هکتار باغ در این استان برداشت شده بود.

خراسان شمالی 344 هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد که از این سطح 300 هزار هکتار کشتزار است و بیش از 80 هزار بهره بردار بخش کشاورزی در این حوزه فعالیت می نمایند، این استان بیشترین شاغل در بخش کشاورزی را دارد.