باغ نادری مشهد؛ یادگار نادرشاه افشار در آثار ملی ایران، تصاویر
به گزارش زرین گراف، این باغ یکی از آثار ملی ایران است که در جوار آرامگاه نادرشاه افشار ساخته شده است. با ما همراه باشید تا ضمن آشنایی با جاذبه های آن، با بخشی از زندگی یکی از عظیم ترین پادشاهان ایران که در عین قدرت بخشیدن به ایران، کشوری متحد و یکپارچه ساخت، هم آشنا شوید.
جهت دریافت خدمات ویلای یک طبقه مدرن با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. گروه آبان با سالهای تجربه طراحی معماری و ساخت و مشارکت در پروژه های ساختمانی ویلا و باغ کوچک و بزرگ بهترین انتخاب جهت مشاوره و اجرا میباشد.
برگی از تاریخ ایران در باغ نادری مشهد
حتما تا الان حدس زده اید که باغ نادری در حقیقت آرامگاه نادر شاه افشار است؛ بگذارید داستان جالبی برایتان بگویم. این روزها باغ نادری فضای بسیار آرام و ساکنی دارد، دقیقا برعکس روزگاری که خود نادر شاه در آن زندگی می کرد. همین شاهی که اینجا به آرامی خوابیده در یک مدت کوتاه با افغانی ها و عثمانی ها در مرزهای کشور جنگید، با شورشی ها داخل کشور سرشاخ شد و حتی کشورگشایی هم کرد! باورتان می گردد که صاحب این آرامگاه پر از آرامش، آخرین جهانگشای شرق است؟
کشور ایران به واسطه قدمت و تاریخ پر هیاهوی خود، آثار ملی زیادی را در دل دارد که هر کدام روایت و معماری خاص خود را دارند. باغ نادری مشهد یکی از این آثار به جا مانده و پرافتخار است که با حدود 14 هزار مترمربع مساحت، آرامگاه نادرشاه افشار، عظیم ترین پادشاه پس از اسلام ایران را در آغوش گرفته است.
این مجموعه باغ علاوه بر زیبایی، مجذوب نمایندهیت و آرامشی که در فضای باغ و جویبارهای آن وجود دارد، رامش بنایی عظیم دارد که شامل آرامگاه و دو تالار موزه است. این بنا بر روی سکویی دوازده پله ای با ارتفاع دو متر، در جوار برج بلندی که مجسمه باشکوه نادرشاه و یارانش بر روی آن قرار گرفته اند، بنا شده است.
تاریخچه ساخت باغ موزه نادری
یکی از مجذوب نمایندهیت های باغ نادری مشهد، در اعماق تاریخچه ساخت آن نهفته است. داستان به این صورت بود که نادرشاه در سال 1145 هجری قمری، در زمان حیاتش دستور ساخت آرامگاهی را داد که آن را روبروی حرم امام رضا (ع)، از خشت و گل ساختند. اما پس از انتها حکومت نادر و جانشینانش، وارثان او زمین های اطراف آرامگاه، که وقف این مکان بودند را فروختند.
به این دلیل به تدریج آرامگاه رو به ویرانی رفت. در همین میان، آقا محمدخان قاجار هم که از هر فرصتی برای اهانت به نادرشاه استفاده می کرد، پس از به سلطنت رسیدن، بقایای جسد او را به تهران منتقل کرد.
گفتیم که نادرشاه یکی از عظیم ترین پادشاهان ایران بود و در زمان حکومت او ایران به یکی از عظیم ترین و قدرتمندترین کشورهای جهان تبدیل شد. او بعلاوه با وجود اقوام مختلف، کشوری متحد و یکپارچه زیر پرچم ایران ساخت. به همین دلایل، در سال 1294 خورشیدی، به پاس قدردانی از خدمات این پادشاه عظیم، مجلس، قانونی برای بازسازی آرامگاه او تصویب کرد.
دو سال بعد، قوام السلطنه، والی خراسان با اتکا به این قانون، آرامگاهی برای نادرشاه ساخت و استخوان هایش را از تهران به آرامگاه تازه، که همان باغ موزه نادری فعلی است، منتقل کرد.
این آرامگاه تا سال 1335 هجری شمسی برپا بود تا این که انجمن آثار ملی ایران، تصمیم گرفت که آرامگاهی باشکوه تر، در همان محل مقبره ساخته شده به وسیله قوام السلطنه، برای نادرشاه بسازد. این کار از سال 1336 شروع شد و در سال 1342 به انتها رسید و در 12 فروردین همان سال هم برای بازدید عموم بازگشایی شد.
در باغ نادری مشهد چه می بینیم؟
باغ نادری مشهد با 14400 مترمربع مساحت، در شهر مشهد و در ضلع شمال غربی چهارراه شهدا واقع شده است که بعد از حرم امام رضا (ع)، مهمترین مکان تاریخی توریستی است که در دل شهر واقع شده است. این باغ از چهار طرف با چهار خیابان همسایه است که دور تا دور آن با دیواری از جنس سنگ گرانیت و نرده های آهنی به نقش تبرزین محصور شده تا آن را از خیابان جدا کند.
به محض ورود به باغ بنایی می بینیم با مساحت 12 هزار مترمربع که شامل مجسمه و آرامگاه نادرشاه است. این مجسمه برنزی و باشکوه که نادرشاه سوار بر اسب است، به همراه چند تن از یارانش بر روی برج بلندی است که چشم هر بیننده ای را خیره و بازتماشامایندگان را در همان نگاه اول مجذوب خود می نماید.
قسمت اصلی بنای یادبود از یک بخش مرکزی که محل تدفین است و دو تالار موزه تشکیل شده است که یکی از آن ها موزه اسلحه دوره های مختلف تاریخ ایران و دیگری موزه اسلحه و آثار مربوط به دوران نادرشاه را نمایش می دهد.
در جوار برج آرامگاه، لوله توپ جنگی واقع شده است که به وسیله دلیر مردان ایرانی از متجاوزان پرتغالی به غنیمت گرفته شده است و در موزه این باغ نگهداری می گردد. این توپ از نظر هنری اثری ممتاز است که در زمان سلطنت فیلیپ دوم، پادشاه اسپانیا و پرتغال در سال 1591 میلادی ساخته شده است.
در گوشه شمالی باغ نادری، یعنی سمت راست آرامگاه نادر، مزاری وجود دارد که از آن کلنل محمدتقی خان پسیان، سردار خراسان است. او از نظامیان اواخر دوره قاجاریه و اولین ایرانی بود که دوره آموزش را خلبانی دید. معماری مزار او را هم مهندس سیحون به عهده گرفت.
محوطه باغ نادری مشهد از آبریزها، حوض ها و جویبارهایی تشکیل شده که همه بر پایه باغ های ایرانی طراحی شده اند. در گوشه ای از باغ هم بناهای فرعی برای تالارهای اجتماع، کتابخانه، گلخانه و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شده که در حال هماهنگی با بنای آرامگاه است.
یکی از تفریحات جانبی مجذوب نماینده در باغ موزه نادری، سفر زمان و امکان ثبت خاطره با لباس های دوران افشاریه است. در ابتدای ورود به باغ اتاقکی وجود دارد که می توانید لباس های تاریخی زنانه و مردانه و بعلاوه زره و کلاه خود دوره افشاریه را به تن نموده و عکس این لحظه را ثبت کنید.
معماری خلاقانه باغ موزه نادری
معماری باغ نادری مشهد با درایت مهندس هوشنگ سیحون و به دست مجسمه ساز توانمند استاد ابوالحسن صدیقی صورت گرفته است. از ویژگی های این آرامگاه و موزه، خلاقیت و معماری منحصر به فرد آن است. زنده یاد مهندس سیحون با ترکیب نمادها و نمودهای تاریخی مختلف در یک ساختار هماهنگ، اثری ماندگار خلق کرد که به جرأت می توان آن را یکی از نمونه های فاخر معماری نوین ایران به تعداد آورد.
ساختمان این بنا بر اساس دو شکل اصلی هندسی یعنی مربع و مثلث طراحی شده است که بیشتر مصالح آن از سنگ های خشن و سخت گرانیتی کوه سنگی مشهد، در قطعات عظیم، هستند که نشان دهنده صلابت و عظمت نادرشاه است. بعلاوه طرح کلی آرامگاه یک شش ضلعی متناسب است که پوششی چادرمانند را تداعی می نماید که گویی آرامگاه را در برگرفته و شباهت زیادی به چادرهای عشایر دارد که نادرشاه در آن هم زاده و هم کشته شد.
تالار آرامگاه به شکل مربع است که از دو دیوار باز و بسته تشکیل شده. دو دیوار قرمز رنگ داریم که به طور کامل بسته هستند و دو دیوار باز داریم که فقط ستون دارند و با فضای بیرون در ارتباطند. سنگ مزار نادرشاه در گوشه این مربع و در پناه دیوار جا خوش نموده است و مانند این است که به بیرون نگاه می نماید.
دیوارهای قرمز رنگ از سنگ های مرمر اُخرایی رنگ مراغه انتخاب شده اند تا با ترکیب دو دیوار باز و بسته، قتل نادرشاه در چادر را بهتر تصویر نمایند. بعلاوه این زاویه، پناه و باز بودن تالار صحنه جنگ و دفاع و حمله را تداعی می نماید که رنگ قرمز دیوارها هم این سناریو را قوت می دهد. برجستگی های سنگی با ابعاد متفاوت از دو دیوار بیرون آمده اند که نیروهای مختلف نادرشاه را نشان می دهند. سنگ قبر هم بر اساس طرح و شکل الماس دریای نور، یادگار گرانبهای نادرشاه از فتح هندوستان، حجاری شده است.
در ساخت ستون های تالار آرامگاه هم از کلاه سربازان قزلباش عهد افشاریه الگوبرداری شده و طراحی آن ها به گونه ای است که از هشت مثلث با چهار قاعده در بالا و پایین تشکیل شده اند.
و اما به سراغ زیباترین بخش این باغ می رویم که همان مجسمه برنزی و باشکوه نادرشاه و یاران اوست. این مجسمه که با الهام از اندیشه اتحاد ایرانیان ساخته شده، بر روی برجی با ارتفاع 12 متر قرار گرفته است و به گونه ای طراحی شده که حالت حمله و یورش را مجسم می نماید.
به این ترتیب که در پیشاپیش، نادرشاه سوار بر اسبی سرکش و در قامت رهبری مقتدر در حال حمله است و سه سرباز با لباس اقوام ایرانی که هر یک سلاح های متداول آن دوران را به دست گرفته اند، در پشت سر او هستند. وزن این مجسمه 14100 کیلوگرم است (یعنی تقریبا دو پراید) که با نظارت استاد ابوالحسن صدیقی در محل کارخانه ریخته گری برونی ایتالیا ساخته شد.
چگونه به باغ موزه نادری برویم؟
تا اینجا با زیبایی ها، مجذوب نمایندهیت ها و اهمیت باغ نادری مشهد در دفتر تاریخ ایران زمین آشنا شدیم. در ادامه اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار می دهیم تا امکان برنامه ریزی بهتر برای بازدید از این مکان را داشته باشید.
ساعات کاری باغ موزه نادری
باغ نادری مشهد در تمام طول سال از ساعت 9 صبح تا 5 عصر باز است؛ به جز روز اول فروردین و ایام سوگواری که در تقویم رسمی تعطیل اعلام شده اند.
بعلاوه بنا بر اعلام اداره موزه ها و مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، تمام موزه ها و سایت های تاریخی تنها در حالتی که شرایط شهر موردنظر زرد و آبی باشد، باز خواهند بود و در شهرهای قرمز و نارنجی، اجازه کار و فعالیت ندارند.
بنابراین شرایط باز و بسته بودن باغ موزه نادری در ایام کرونا کاملا به شرایط شهر مشهد وابسته است.
هزینه بازدید
بهای بلیط این باغ موزه زیبا در سال 1400، مبلغ 30000 ریال است که آن را باید به صورت حضوری از باجه ای که در ابتدای ورودی واقع شده است تهیه کنید. بچه ها کمتر از 6 سال، دارندگان کارت منزلت و بعلاوه تورلیدرها می توانند بدون تهیه بلیط از موزه تماشا نمایند.
قابل ذکر است که بازدید از باغ نادری مشهد در روز 28 اردیبهشت، که روز جهانی موزه است، برای عموم رایگان است.
تعداده تماس
تعداده تماس باغ نادری مشهد، برای کسب اطلاعات بیشتر 05132224888 است.
آدرس باغ نادری مشهد
آرامگاه نادرشاه افشار در خراسان رضوی، شهر مشهد، خیابان شیرازی، ضلع شمال غربی چهارراه شهدا و در باغ موزه نادری واقع شده است.
با چه وسایل نقلیه ای به باغ نادری برویم؟
با قرار گرفتن باغ نادری مشهد در حوالی حرم مطهر امام رضا (ع)، دسترسی به آن از هر نقطه شهر راحت است. هر کجای مشهد که باشید وقتی جهت حرم را پیدا کنید و به سمت آن بیایید یک چهارراه مانده به حرم، باغ موزه نادری است. می توانید با مترو، اتوبوس و یا تاکسی خود را به این باغ برسانید.
با استفاده از اتوبوس شهری
سازمان اتوبوسرانی مشهد، به منظور رفاه حال شهروندان، زائران و گردشگران در سفرهای درون شهری، خدماتی تحت اسم جهتیابی هوشمند خطوط فراهم نموده است.
این خدمات شامل نمایش نزدیک ترین ایستگاه به موقیت فعلی، نمایش زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه، اطلاعات خطوط عبوری از هر ایستگاه، قابلیت برنامه ریزی سفر از قبیل هزینه، مدت زمان سفر و میانگین زمان انتظار، جهتیابی آنلاین و آفلاین خطوط و بعلاوه نمایش لحظه ای و آنلاین موقعیت مکانی اتوبوس است.
بنابراین می توانید به صورت آنلاین و یا با نصب اپلیکیشن، اطلاعات موردنظر را دریافت و با استفاده از اتوبوس خود را به باغ موزه نادری برسانید.
با استفاده از مترو
یکی از آسان ترین راه های رسیدن به باغ نادری استفاده از مترو است. در هر کجای شهر که باشید، کافی است از نزدیک ترین ایستگاه مترو بهره ببرید. جهت خط های مختلف قطار شهری به این منظور به این شکل است:
در صورتی که از خط سه استفاده می کنید، در ایستگاه چهارراه شهدا پیاده شوید.
خط دو و چهار ایستگاه هایی در میدان شهدا دارند که کافی است در این ایستگاه پیاده شوید و با 5 دقیقه پیاده روی خود را به باغ نادری برسانید.
و اما اگر از خط یک استفاده می کنید، ضروری است در ایستگاه شریعتی پیاده و مجددا خط دو را سوار شوید تا به ایستگاه میدان شهدا رفته و بعد از چند دقیقه پیاده روی، از زیبایی و شکوه این باغ زیبا لذت ببرید.
با استفاده از تاکسی
در کنار تاکسی های خطی و شخصی، امکان دسترسی به انواع مختلفی از تاکسی های اینترنتی در شهر مشهد وجود دارد که در صورت تمایل به راحتی از هر نقطه ای از شهر می توانیم درخواست خود را ثبت نموده و به باغ نادری مشهد سفر کنیم.
یک تیر و چند نشان
در این جا چند نمونه از جاذبه های گردشگری مشهد که فاصله کمی با باغ موزه نادری دارند را به شما معرفی می کنیم تا در صورت تمایل در زمان خود صرفه جویی نموده و به این مکان ها هم سری بزنید:
- حرم امام رضا (ع)
- مسجد گوهرشاد
- موزه مردم شناسی مشهد (حمام شاه یا حمام مهدی قلی بیگ)
- خانه تاریخی داروغه
- مجتمع گردشگری بابا قدرت
سخن آخر
ایران کشوری است با قدمت چند هزار ساله که جاذبه های طبیعی و گردشگری زیادی دارد که همه آن ها از امتیازات و مجذوب نمایندهیت های خاص خود بهره مند هستند. در این مقاله به معرفی باغ نادری مشهد پرداختیم که بخشی از تاریخ ایران را در خود دارد. مجذوب نمایندهیت ها، دلیل ساخت این بنا، تاریخچه ساخت، معماری آن و سایر اطلاعات از قبیل آدرس و روش های بازدید از این اثر ملی پرارزش توضیح داده شد.
منبع: گردشبان