خانه و موزه مقدم ، زیباترین خانه تهران - زرین گراف

پیشینه تاریخی خانه و موزه مقدم تهران

خانه و موزه مقدم تهران یا به عبارتی خانه مقدم از جمله خانه های مجلل دوران قاجار، متعلق به یکی از درباریان آن دوران به نام محمد تقی خان احتساب الملک، است. احتساب الملک دارای دو پسر به نام های حسن و محسن بود که برای ادامه تحصیل به اروپا رفتند. حسن در فعالیت های ادبی، سیاسی و اجتماعی حضور فعالی داشت و در جوانی فوت کرد. از او نمایشنامه بسیار معروف جعفرخان از فرنگ آمده به جا مانده است.برادر کوچکتر، محسن، پس از اتمام تحصیلات خود در رشته های نقاشی، تاریخ هنر و باستان شناسی در سال 1315 ه.ش به ایران بازگشت و به همراه همسر فرانسوی خود سُلما در خانه پدری ـ محل کنونی خانه و موزه مقدم تهران ـ ساکن شدند و در کنار فعالیت های علمی به گردآوری آثار و اشیاء تاریخی و فرهنگی پرداختند.استاد مقدم بسیاری از آثار ارزشمند جمع آوری شده مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده و غیره را با الهام از فضاهای سنتی ـ تاریخی به نحو چشمگیری در جای جای این عمارت قدیمی نصب و بعضی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی و غیره را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری کرد.

نقاشی استاد مقدم به وسیله خودش

مختصری از زندگی محسن مقدم

استاد مقدم از بنیان گذاران دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و استاد ممتاز این دانشگاه بود. نشان دانشگاه تهران را که با الهام از تاریخ و فرهنگ کهن ایران طراحی کرده است. او اولین ایرانی است که به دریافت نشان لژیون دو نور با درجه اوفیسیه از طرف شارل دو گل رئیس جمهور فرانسه مفتخر شده است. در سال 1351 ه.ش، زنده یاد استاد مقدم با توجه به علاقه وافرش به علم، تاریخ و هنر، خانه پدری خود را به همراه آثار نفیس گردآوری شده وقف دانشگاه تهران نمود. استاد محسن مقدم در سال 1366 ه.ش دارفانی را وداع گفت و پس از مرگ همسر ایشان در سال 1369 ه.ش، تولیت خانه و موزه مقدم در اختیار مستقیم دانشگاه تهران نهاده شد.

موقعیت جغرافیایی و مسیرهای دسترسی

اگر میخواهید بدانید که موزه مقدم کجاست؟ باید بدانید که این مکان واقع در تهران، خیابان امام، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک 251 قرار گرفته است. اگر قصد سفر با مترو به این موزه را دارید می توانید از ایستگاه های حسن آباد و دانشگاه امام علی (ع) بهره ببرید. در جواب سوال موزه مقدم کجاست باید بدانید که این موزه بین این دو ایستگاه مترو قرار گرفته است و با حدود پنج دقیقه پیاده روی به آنجا می رسید. وقتی در این محل قدم می زنید، اگر از قبل از محل این موزه مطلع نباشید اصلا فکر نمی کنید چنین بنایی در این محل وجود دارد. همه ساختمان های اطراف آن از معماری معمولی و نسبتا جدیدی برخوردار هستند، اما به درب ورودی موزه که می رسید همه چیز عوض می شود. زمان باز می شود به دوران قاجار و رویای قدم زدن در عهد قجر،در شما تداعی می شود.

قیمت ورودی

این خانه از چنان شکوهی برخوردار است که وقتی وارد آن می شوید ،تو گویی وارد قصری با ابهت می شوید.در بدو ورود،اولین چیزی که توجه شما را در این خانه جلب خواهد نمود حوض و شمعدانی و استفاده بسیار زیاد و مناسب و زیبا از رنگٰ های شاد مانند فیروزه ای، آبی آسمانی و بنفش است. ورودی موزه برای هر نفر ایرانی 3000 تومان است که با ارائه کارت دانشجویی می توانید از تخفیف هم بهره مند شوید.

معماری موزه مقدم

معماری ایرانی با رعایت اصول ساخت باغ ایرانی در این خانه به خوبی به چشم می آید. این خانه محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتساب الملک از صاحب منصبان مشهور دربارقاجار بوده است. سپس این خانه در اختیار دکتر محسن مقدم، استاد باستان شناسی دانشگاه تهران و همسر فرانسوی اش سلما، قرار می گیرد.این زوج باذوق که قدر آثار تاریخی و هنری کشورمان را به خوبی می دانستند آغاز به جمع آوری آثار با ارزشی از سراسر کشورمان می نمایند که در گزارشی مفصل به آنها خواهیم پرداخت. با نهایت دقت و ظرافت تکه های قیمتی از نظر تمدن و پیشینه باستانی، در نقاط مختلف این خانه بکار برده می شود.گل کاری و فضاسازی اجرا شده با گیاهان حال و هوای بسیار خوشی برای گردشگران فراهم می آورد. همینطور زیبایی فضای خانه را هم صد چندان کرده است.خانه ای با تمام سلایق سنتی ایرانی، که محال است حال و هوایتان را دگرگون نکند.در قسمت غربی این خانه ساختمان اربابی (برجی) واقع شده است که استاد مقدم به همراه یکی از شاگردان در دانشکده هنرهای زیبا، دکتر ابوالقاسمی، در سال 1345 ساخته اند. این ساختمان با کاشی هایی از دوران قاجار تزیین و بخش هایی از هنرهای ایرانی در آن به نمایش گذاشته شده است.

چگونگی ساخت

در قسمت شمالی این ساختمان یک ایوان با چند طاق و ستون زیبا ساخته شده که مزین به کاشی هایی از دوران زندیه و قاجار است. در وسط این ایوان حوضچه ای از جنس مرمر قرار گرفته است که از حمام فتحعلی شاه به اینجا منتقل شده و آبی که از آن جاری می شود به وسیله یک جوی باریک به داخل یک استخر می ریزد.دکتر مقدم این استخر را پس از سفر به اسپانیا و الگوبرداری از استخر و آب نماهای باغ الحمراء (باغی به جای مانده از دوران صدر اسلام اسپانیا) ساخته است که در اطراف آن چند فواره قدیمی هم آب را به داخل استخر می پاشند.حیاط اندرونی و بیرونی با یک دیوار به نام دیوار تجدد از هم جدا شده است.

چیدمان زیبای حیاط

این دیوار از چند ستون با طاق های کاشی کاری شده ساخته شده است. پایه این ستون ها حجاری شده و یاد ستون های کاخ چهل ستون اصفهان را در فکر تداعی می نمایند.پایه ستون ها هنگام تخریب کاخ خواهر ناصرالدین شاه به این خانه منتقل شدند و نمایی زیبا با ستون های فیروزه ای ایجاد نموده اند. کار طراحی و ساخت این دیوار زیبا را استاد هوشنگ سیحون بر عهده داشته است. فکر می کنم تا اینجای مطلب ارزش این خانه برایتان روشن شده باشد.در قسمت شمالی حیاط اندرونی ایوان زیبایی قرار گرفته است که از چهار ستون با سرستون هایی با گچ بری کرنتی تشکیل شده است.کار تزیینات این ایوان را هم دکتر مقدم به زیبایی هرچه تمام تر انجام داده و البته بر شکوه این خانه افزوده است.به وسیله دو راه پله مارپیچ می توان به ایوان بزرگ دسترسی پیدا کرد.قسمت بعدی خانه حیاط اندرونی است که استاد مقدم و همسرش با الهام گرفتن از طرح فرش ایرانی آن را طراحی کرده اند.یک حوض و آبنمای زیبا در وسط آن قرار گرفته است و در چهار طرف آن باغچه هایی گل کاری شده تدارک دیده شده است.

نمای حیاط خانه

بعلاوه دکتر مقدم به زیبایی تمام و سلیقه مثال زدنی خود، دیوار این حیاط را با کاشی و ظروف قاجاری تزیین کرده و در وسط این دیوار هم یک طاق نمای زیبا با کاشی های آبی رنگ ساخته است.و در نهایت، این خانه لقب زیباترین و باارزش ترین خانه دنیا را از دید بسیاری از نویسندگان و بازدیدنمایندگان کسب کرده است. در طراحی و ساخت این خانه به اصول معماری ایرانی مانند حوض ایرانی ، شیشه رنگی ایرانی و اصول فضا سازی باغ ایرانی توجه ویژه شده است.با این اوصاف ،نام زیباترین خانه، پر بیراه نبوده و کاملا زیبنده این خانه بی مثال می باشد.نیم نگاهی هم به معماری و فضاسازی کشورهای دیگر اجرا شده است. برای مثال دکتر مقدم و همسرش یک باغچه ژاپنی در حیاط بیرونی ساخته اند.به شما توصیه می کنیم اگر میخواهید بدانید موزه مقدم کجاست و اگر قصد گردشگری در تهران را دارید حتما به این خانه زیبا هم سری بزنید و زیبایی و محیط بی نظیر آن را از نزدیک ببینید و تجلی شکوه سلیقه ایرانی را در تار و پود این خانه ارزشمند لمس کنید.

کافه خانه و موزه مقدم

شیشه رنگی ایرانی در ساختمان برج

حوض ژاپنی حیاط بیرونی