این بیابان عجیب صدها دریاچه دارد! - زرین گراف

بیابان باداین جاران (Badain Jaran) با 49 هزار کیلومتر مربع سومین بیابان بزرگ چین است و بخش هایی از چین ومغولستان را در بر گرفته است. احتمالا شما هم تا به حال نام این بیابان را نشنیده اید چون در خارج از چین افراد زیادی با آن آشنایی ندارند اما این بیابان یکی از زیباترین بیابانهای جهانست و بزرگ ترین تپه های شنی ثابت جهان را دارد. با میزان گیری این تپه ها به این واقعیت پی می بریم که برخی از این تپه ها حتی حدود 500 متر ارتفاع دارند. بلند ترین تپه شنی این بیابان 460 متر است یعنی تقریبا میزان برج امپاریر استیت در نیویورک! داننشمندان برای اینکه علت شکل گیری بلندترین تپه های شنی را در این بیابان کشف نمایند بیشتر بر روی شرایط باد و ویژگی های شن ها متمرکز بوده اند. اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که فرآیندهایی پیچیده تر از این حرف ها باعث این اتفاق شده است. عکس هایی که از این تپه ها گرفته شده نشان می دهد که آن ها از نظر شکل و میزان متفاوت هستند و ارتفاع شان به شدت تحت تاثیر خصوصیات زمین شناسی هر قست است. اما معمای اصلی این بیابان منبع آب دریاچه های آن است. این بیابان آب و هوای بینهایت خشکی دارد و بارش سالانه آن بین 50 تا 60 میلی متر است بارشی که 40 تا 80 درصد آن قبل از اینکه به زمین برسد تبخیر می گردد! در ابتدای قرن بیستم بود که منظره ها منحصربفرد و طبیعی این بیابان توجه افراد را به خود جلب کرد. همه می گفتند چگونه ممکن است که در جایی که باران تا این حد کم می بارد این همه دریاچه وجود داشته باشد!

در واقع یکی از ویژگی های منحصربفرد این بیابان این است که علی رغم آب وهوای خشکش نزدیک به 140 دریاچه دائمی دارد که در میان تپه های شنی قرار گرفته اند. به خاطر وجود همین دریاچه هاست که به این بیابان باداین جاران می گویند نامی که در زبان مغولی یعنی دریاچه های اسرار آمیز! حتما شما هم تعجب نموده اید که آب این همه دریاچه از کجا می آید؟ این طور که معین است آب این دریاچه ها از چشمه های زیرزمینی که در زیر رسوبات شنی در جریان هستد تامین می گردد. این چشمه های زیرزمینی در بین تپه ها در قسمت هایی که جریان آب مسدود می گردد به صورت دریاچه ظاهر می شوند. منبع آب برف کوه های اطراف است، کوه هایی که صدها کیلومتر آن طرف تر بیابان را احاطه نموده اند. رودهایی که از آب شدن برف ها به وجود می آیند از میان سنگ های و رسوبات شن زیر بیابان جریان پیدا می نمایند و دریاچه های زیادی را پدید آورده اند. با اینکه این چشمه ها آب شیرین دارند اما بیشتر این دریاچه ها شور هستند که می توان علت آن را میزان زیاد تبخیر دانست. وجود جلبک ها و مواد معدنی باعث شده تا رنگ برخی از این دریاچه ها تغییر کند. شدت تبخیر، دریاچه های بسیار شوری را پدید آورده که پوسته های نمکی را در اطراف دریاچه شکل داده اند! دو نوع دریاچه در این بیابان وجود دارد دریاچه های عریض تر و کم عمق تر که در حاشیه جنوب شرقی بیابان هستند و معمولا عمق آن ها کمتر از 2 متر و میزان آن ها کمتر از 0.2 کلومتر مربع است.

یک سری دریاچه های دیگر هم هستند که بیضی شکل اند و حداکثر عمق آن ها 15 متر و حداکثر میزان آن ها 1/5 کیلومتر مربع است. آب های کم عمق تر نمک کمتری دارند در حالی که آب هایی که عمق بیشتری دارند شورترند. در کناره های برخی از این دریاچه ها حلقه ای سبز رنگ را وجود دارد که زیبایی دریاچه ها را چند برابر نموده اند. وجود گیاهان سبز رنگ در این حلقه از تصاویری است که تماشاش در بیابان خشک چین عجیب به نظر می رسد.

عشایر زیادی از این بیابان می گذرند و حیوانات شتر، بز کوهی و اسب را با دریاچه های آب شیرین سیراب می نمایند. کاهش آب های زیرزمینی به علت شهرسازی، آبیاری، انحراف آب و افزایش جمعیت در سال های اخیر باعث شده تا برخی از دریاچه ها کم آب و تعدادی از آن ها حتی ناپدید شوند. در اینجا بلندترین تپه های شنی با دریاچه ها ترکیب شده اند و تپه های شنی و دریاچه در کنار هم یکی از بزرگ ترین تناقضات طبیعی جهان را پدید آورده است. سطح آب دریاچه به زیبایی رنگ زرد و قهوه ای شن ها را منعکس می نماید و در داخل برخی از آن ها هم پرندگانی را در حال شنا می بینید. برترین زمان برای تماشا این بیابان بین ماه های ژوئن تا اکتبر (خرداد تا مهر) است، می توانید سوار بر جیپ به یاری هدایت ماهر این دریاچه های اسرار آمیز را از نزدیک ببینید.

منبع: amusingplanet.com